การดูแลตนเองหลังจากมีทวารเทียม

การรับประทานอาหาร

สามารถรับประทานอาหารได้ทุกประเภท แต่แนะนำให้หลีกเลี่ยงอาหารประเภทที่ก่อให้เกิดแก๊สและกลิ่น ส่งผลให้ทวารเทียมของท่านมีกลิ่นไม่พึงประสงค์ได้

อาหารที่ก่อให้เกิดแก๊ส ได้แก่ อาหารประเภทถั่ว เบียร์ น้ำอัดลม ผักจำพวก กะหล่ำปลี กะหล่ำดอก เป็นต้น

อาหารที่ก่อให้เกิดกลิ่น ได้แก่ อาหารประเภทถั่ว เครื่องเทศ ผักจำพวก ชะอม  สะตอ หัวหอม กระเทียม หน่อไม้ฝรั่ง เป็นต้น

การอาบน้ำ

สามารถอาบน้ำได้ตามปกติโดยใช้ถุงพลาสติกหรือถุงซิปล็อคครอบถุงทวารเทียมอีกชั้นหนึ่ง จะใช้วิธีตักอาบหรืออาบจากฝักบัวก็ได้ หลังอาบน้ำให้ใช้ผ้าสะอากซับทุกส่วนของอุปกรณ์รองรับการขับถ่ายให้แห้ง สามารถล้างบริเวณรอบรูทวารเทียมด้วยสบู่อ่อนได้

การทำความสะอาดทวารเทียม

1.ให้ผู้ป่วยคิดว่าทวารเทียมคือก้นของเรา ดังนั้น สามารถทำความสะอาดด้วยน้ำสะอาด แล้วใช้ผ้านุ่มสะอาดเช็ดได้เลย 2.ควรเทอุจจาระออกจากถุงเมื่อมีปริมาณประมาณครึ่งถุง เพื่อไม่ให้ปริมาณอุจจาระถ่วงถุงรองรับของเสียมากจนเกินไป จนอาจทำให้ถุงครอบทวารเทียมเลื่อนหลุดออกจากตำแหน่ง

การนอน

แนะนำให้เทของเสียออกก่อนนอน หลีกเลี่ยงการนอนคว่ำเป็นระยะเวลานาน เพื่อลดการกดทับต่อทวารเทียมและถุงรองรับของเสีย

การแต่งกาย

แนะนำให้สวมเครื่องแต่งกายที่หลวมเล็กน้อย  โดยให้ขอบกระโปรงหรือกางเกงอยู่ต่ำกว่าแนวทวารเทียม หลีกเลี่ยงการแต่งตัวที่มีการกดทับ หรือรัดเข็มขัดลงไปบนทวารเทียม เพื่อลดการเสียดสีกับถุงรองรับของเสีย แนะนำให้ใช้กางเกงในที่มีขอบเอวอยู่ใต้ถุงรองรับสิ่งขับถ่าย

ในปัจจุบันมีเข็มขัดประคองทวารเทียมออกจำหน่าย เพื่อช่วยกระชับถุงรองรับของเสีย ลดการแกว่งเหวี่ยงของทวารเทียม ช่วยอำพรางถุงหน้าท้องจากเสื้อผ้า และทำให้ท่านแต่งกายได้อย่างมั่นใจมากขึ้น

การออกกำลังกาย

หลังผ่าตัดประมาณ 4-6 สัปดาห์ ผู้ป่วยสามารถเล่นกีฬาได้ตามปกติ แต่ควรหลีกเลี่ยงกีฬาประเภทที่เพิ่มแรงดันภายในช่องท้อง เช่น ยกน้ำหนัก เพื่อป้องกันการเกิดไส้เลื่อนทวารเทียม

การทำงาน

สามารถทำงานได้ตามปกติ ในทุกอาชีพ

การเดินทาง

สามารถเดินทางไกลได้  เพียงแค่เตรียมอุปกรณ์ถุงรองรับสำรองติดตัวไปด้วย เพื่อให้พร้อมใช้งานเมื่อมีความจำเป็น แนะนำให้ใช้อุปกรณ์ถุงปลายปิดเมื่อไม่แน่ใจเรื่องความสะดวกของห้องน้ำ ใช้กระดาษเปียกเช็ดทำความสะอาดได้เพื่อความสะดวก

การมีเพศสัมพันธ์

การมีทวารเทียม ไม่ได้ลดความต้องการทางเพศ ท่านสามารถมีเพศสัมพันธ์ได้ตามปกติ โดยระบายอุจจาระออกจากถุงรองรับก่อนการมีเพศสัมพันธ์ และเพิ่มความระมัดระวังในบางท่าทางที่อาจจะกระทบกับทวารเทียม ท่านสามารถมีบุตรได้ โดยปรึกษาแพทย์ก่อนการตั้งครรภ์

อาการผิดปกติของทวารเทียมที่ควรมาพบแพทย์

1.ลำไส้ที่ยกมาเปิดทวารเทียมยื่น หรือไหลออกมามากกว่าปกติ

2.ทวารเทียมหดรั้งลงไปในช่องท้อง

3.สีทวารเทียมซีด ดำคล้ำผิดปกติ

4.มีเลือดออกจากลำไส้ที่ยกมาเปิดทวารเทียม

5.ปวดท้อง ท้องอืดตึง ร่วมกับไม่มีลมหรืออุจจาระออกมาจากทวารเทียมเลย

ข้อควรระวังบางประการสำหรับทวารเทียมชนิดลำไส้เล็ก

1.รูเปิดทวารเทียมจะมีขนาดเล็ก ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีกากใยสูงในช่วง 1 เดือนแรก เพื่อป้องกันรูเปิดทวารเทียมอุดตัน

2.อาจจะมีอุจจาระออกมากในช่วง 1-2 เดือนแรก ควรจดบันทึกปริมาณอุจจาระที่ออกมา รับประทานน้ำ และเกลือแร่เพื่อชดเชยให้เพียงพอ เพื่อป้องกันสภาวะขาดสารน้ำและเกลือแร่ ถ้าพบว่าปริมาณอุจจาระออกมากกว่า 1500 มิลลิลิตรต่อวัน ควรมาพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

ทวารเทียมเป็นการรักษารูปแบบหนึ่ง ไม่ใช่สิ่งน่ากลัว หวังเป็นอย่างยิ่งว่าบทความนี้จะทำให้ท่านได้เรียนรู้ ทำความเข้าใจและปฏิบัติตัวตามคำแนะนำได้ดียิ่งขึ้น เพื่อให้ผู้ป่วยทุกท่าน สามารถใช้ชีวิตประจำวันอยู่กับทวารเทียมได้ตามปกติ